Spotkanie DKK, 16.02.2022

W dniu 16 lutego 2022 r. odbyło się kolejne spotkanie Dyskusyjnego Klubu Książki w Brusach. Książką, którą omawialiśmy był reportaż autorstwa Dionisiosa Sturisa oraz Ewy Winnickiej „Głosy. Co się zdarzyło na wyspie Jersey”.

Dionisios Sturis to urodzony w Grecji, a wychowany w Polsce dziennikarz i pisarz, od wielu lat związany z radiem TOK FM. Współpracuje również z „Gazetą Wyborczą”, „Dużym Formatem” oraz „Polityką”. Autor wielu reportaży prasowych i radiowych oraz książek reporterskich m.in. na temat współczesnej Grecji, czy Wyspy Man i miejscowej Polonii. Ewa Winnicka natomiast to reporterka, studiowała dziennikarstwo i amerykanistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Pierwsze reportaże drukowała w czasie studiów w "Gazecie Wyborczej". Od 1999 roku pracuje w "Polityce", jest również współautorką kilku scenariuszy filmów dokumentalnych.

Wyspa Jersey to jedna z Wysp Normandzkich, położona blisko północnego wybrzeża Francji. Nie jest częścią Unii Europejskiej ani Wielkiej Brytanii, choć głową państwa jest królowa Elżbieta II. Wyspa ta zachwyca malowniczymi krajobrazami. Jej całkowita powierzchnia wynosi jedynie 116 kilometrów kwadratowych, długość szacuje się na około 15 km, szerokość natomiast na około 10 km. Polonia jest największą grupą imigrantów pracujących na wyspie, następni są Portugalczycy. Z relacji osób przebywających na wyspie Jersey można wywnioskować, że jest ona spokojnym i bezpiecznym miejscem do życia. Przestępczość na wyspie jest prawie zerowa, mieszkańcy żyją komfortowo – nie zamykają swoich samochodów oraz domów. Pomimo to na wyspie znajduje się więzienie, które przez większość czasu jest puste. Największym przestępstwem w całej historii wyspy było morderstwo polskiej rodziny przez Polaka mieszkającego na wyspie, które zostało opisane w omawianej przez nas książce pt. „Głosy. Co się zdarzyło na wyspie Jersey?”.

Tragedia opisana przez Ewę Winnicką i Dionizosa Sturisa jest ciężka do wyobrażenia i bardzo szokująca. Zginęli zaskoczeni ludzie, którzy nie spodziewali się śmiertelnych ciosów od najbliższej im osoby – ojca, męża, przyjaciela. Wszystko to wydarzyło się na ulicy Victoria Crescent w dniu 14 sierpnia 2011 roku - Damian Rzeszowski zabił tam sześć osób: swoją żonę Izę, dzieci Kacpra i Kingę, teścia Marka oraz przyjaciółkę rodziny Martę i jej córkę Julię. Masakra miała miejsce po rodzinnym grillu i trwała kilkanaście minut. Na wyspę przyjeżdżali najlepsi psychiatrzy z całego Królestwa, by porozmawiać z oskarżonym. Mężczyzna mówił, że nie chciał zabić swoich bliskich, że to głosy go do tego zmusiły. Zadaniem psychiatrów było odpowiedzenie na pytanie, czy mówi on prawdę, czy też kłamie i jest brutalnym, okrutnym człowiekiem, który zabił rodzinę z pełną premedytacją i powinien być sądzony za morderstwo. Książka ma nietypową formę. Zaczyna się mocnym opisem brutalnego morderstwa. Później tempo zwalnia. Główną osią reportażu jest opis przebiegu procesu Polaka, który zabił swoją rodzinę, a jego podstawę stanowią wypowiedzi i przesłuchania psychiatrów, którzy go badali. Co jakiś czas autorzy opisują również historię Polaków na Jersey, ich największe problemy jako emigrantów oraz streszczają charakterystykę wyspy.

Według członkiń Dyskusyjnego Klubu Książki w Brusach reportaż w pełni nie wyczerpuje tematu. Nie daje czytelnikom konkretnych powodów, które mogły skłonić tego mężczyznę do popełnienia takiej zbrodni. Zawarto kilka poszlak, które pojawiały się podczas procesu, ale autorzy ich nie rozwijają. Największym minusem tego reportażu jest to, że jego głównymi bohaterami nie są ofiary, ani nawet oskarżony, ale psychiatrzy. Z książki wynika, że autorzy mieli okazję spotkać się z rodzinami i znajomymi ofiar i mordercy, przeprowadzili wywiady z policjantami, świadkami zdarzenia. To właśnie ich relacje oraz zdanie byłyby ciekawsze dla czytelnika i to właśnie one powinny być bardziej rozbudowane. Po książkę warto jednak sięgnąć, jeśli nie pamięta się tamtych wydarzeń z mediów, albo zwyczajnie chce się dowiedzieć o nich trochę więcej oraz wyrobić własną opinie na jej temat.

Następne spotkanie Dysksujnego Klubu Książki w Brusach odbędzie się 17 marca 2022 roku o godzinie 16 w Warsztacie Terapii Zajęciowej w Brusach. Omówimy książkę z gatunku literatury pięknej „Była sobie rzeka” autorstwa Diane Setterfield oraz thriller psychologiczny Kathryn Croft pt. „Córeczka”. Serdecznie zapraszamy.

Katarzyna Kurs

Moderatorka Dyskusyjnego Klubu Książki w Brusach